ESMÂÜLLÂHÜ’L-HÜSNÂ----ALLÂH-Ü TE’ÂLÂ’NIN 99 (DOKSAN-DOKUZ) İSMİ ŞERÎFİ

ALLÂH-Ü TE’ÂLÂ’NIN 99 (DOKSAN-DOKUZ) İSMİ ŞERÎFİ

ESMÂÜLLÂHÜ’L-HÜSNÂ   En güzel isimler demektir. Bu isimlerin Allâh’a (c.c.) âit olduğu âyet ve hadîslerde zikredilmektedir. Nitekim âyette; ﴿ وَ لِلّٰهِ الْأَسْمَآءُ الْحُسْنٰى فَادْعُوهُ بِهَاۖ وَذَرُوا الَّذ۪ينَ يُلْحِدُونَ ف۪ٓى  أَسْمَآئِه۪ۜ سَيُجْزَوْنَ مَا كَانُوا يَعْمَلُونَ  ٧ [سورة الأعراف:٧/١٨٠] “En güzel isimler Allâh’ındır. O’na o güzel isimleriyle duâ edin.”[1] buyrulmaktadır.   وعن أبى هريرة رَضِىَ اللَّهُ عَنْه قال: قال رسولُ اللَّهِ ﷺ: إنَّ للَّهِ تِسْعَةً وَتِسْعِينَ اسماً مَنْ حَفِظَهَا دَخَلَ الجَنَّةَ، إنَّ اللَّهَ وِتْرٌ يُحِبُّ الوِتْرَ.وفي رواية: "مَنْ أحْصَاهَا (أخرجه البخارى بهذا اللفظ، ومسلم بدون ذكر الوتر، والترمذى.وزاد فعدها): "هُوَ اللَّهُ الَّذِى َ إلَهَ إَّ هُوَ الرَّحْمَنُ الرَّحِيمُ. المَلِكُ. القُدُّوسُ. السَّلاَمُ. المُؤمِنُ. المُهَيْمِنُ. الْعَزِيزُ. الجَبَّارُ. المُتَكَبِّرُ. الخَالِقُ. البَارِئُ. المُصوِّرُ. الغَفَّارُ. الْقَهَّارُ. الوَهَّابُ. الرَّزَّاقُ. الْفَتَّاحُ. الْعَلِيمُ. القَابِضُ. الْبَاسِطُ. الخَافِضُ. الرَّافِعُ. المُعِزُّ. المُذِلُّ. السَّمِيعُ. الْبَصِيرُ. الحَكَمُ. الْعَدْلُ. اللَّطِيفُ. الخَبِيرُ. الحَلِيمُ. العَظِيمُ. الْغَفُورُ. الشَّكُورُ. الْعَلِىُّ. الْكَبِيرُ. الحَفِيظُ. المُقيتُ. الحَسِيبُ. الجَلِيلُ. الكَرِيمُ. الرَّقيبُ. المُجِيبُ. الْوَاسِعُ. الحَكِيمُ. الْوَدُودُ. المَجِيدُ. الْبَاعِثُ. الشَّهِيدُ. الحَقُّ. الْوَكِيلُ. الْقَوِىُّ. المَتِينُ. الْوَلِىُّ. الحَمِيدُ. المُحْصِى. المُبْدِئُ. المُعيدُ. المُحْيِى. المُمِيتُ. الحَىُّ. القَيُّومُ. الوَاجِدُ. المَاجِدُ. الْوَاحِدُ. ا’حَدُ. الصَّمَدُ. الْقَادِرُ. المُقْتَدِرُ. المُقَدِّمُ. المُؤَخِّرُ. الأوَّلُ. الأخِرُ. الظَّاهِرُ. البَاطِنُ. الوَالِى. المُتَعَالِى. البَرُّ. التَّوَّابُ. المُنْتَقِمُ. الْعَفُوُّ. الرَّءوُفُ. مَالِكُ المُلْكِ. ذُو الجَلالِ وَالإكْرَامِ. المُقْسِطُ. الجَامِعُ. الْغَنِىُّ. المُغْنِى. المَانِعُ. الضَّارُّ. النَافِعُ. النُّورُ الهَادِى. الْبَدِيعُ الْبَاقِى. الْوَارِثُ. الرَّشِيدُ. الصَّبُورُ. ولم يفصل الاسماء غير الترمذى. Hz. Ebû Hüreyre (radıyallâh-ü ‘anh) anlatıyor: “Rasûlüllâh (‘aleyhi’s-salât-ü ve’s-selâm)  buyurdular ki: "Allâh’ın doksan dokuz ismi vardır. Kim bunları ezberlerse cennete girer. Allâh tektir, teki sever." Bir rivâyette: "Kim o isimleri sayarsa cennete girer" buyurmuştur.”[2]   Tirmizî Rahımehüllâh’ın rivâyetinde Rasûlüllâh (‘aleyhi’s-salât-ü ve’s-selâm) Allâh’ın isimlerini şöyle yazdı:   "O Allâh ki O’nda başka ilâh yoktur. Rahman’dır. Rahim’dir. El-Meliku’l-Kuddûsu, es-Selâmu, el-Mü’minu, el-Müheyminu, el-Azîzu, el-Cebbâru, el-Mütekebbiru, el-Hâliku, el-Bâriu, el-Musavviru, el-Gaffâru, el-Kahhâru, el-Vehhâbu, er-Rezzâku, el-Fettâhu, el-Alîmu, el-Kâbizu, el-Bâsitu, el-Hâfidu, er-Râfiu, el-Muizzu, el-Müzillu, es-Semîu, el-Basîru, el-Hakemu, el-Adlu, el-Latîfu, el-Habîru, el-Halîmu, el-Azîmu, el-Gafûru, eş-Şekûru, el-Aliyyu, el-Kebîru, el-Hafîzu, el-Mukîtu, el-Hasîbu, el-Celîlu, el-Kerîmu, er-Rakîbu, el-Mucîbu, el-Vâsiu, el-Hakîmu, el-Vedûdu, el-Mecîdu, el-Bâisu, eş-Şehîdu, el-Hakku, el-Vekîlu, el-Kaviyyu, el-Metînu, el-Veliyyu, el-Hamîdu, el-Muhsî, el-Mubdiu, el-Muîdu, el-Muhyi, el-Mümîtu, el-Hayyu, el-Kayyûmu, el-Vâcidu, el-Mâcidu, el-Vâhidu, el-Ahadu, es-Samedu, el-Kâdiru, el-Muktediru, el-Muahhiru, el-Evvelu, el-Âhiru, ez-Zâhiru, el-Bâtinu, el-Vâli, el-Müte’âli, el-Berru, et-Tevvâbu, el-Müntekimu, el-Afuvvu, er-Raûfu, Mâliku’l-Mülki, Zü’l-Celâli ve’l-İkrâm, el-Muksitu, el-Câmiu, el-Ganiyyu, el-Muğnî, el-Mâni’, ed-Dârru, en-Nâfiu, en-Nûru, el-Hâdî, el-Bedîu, el-Bâki, el-Vârisu, er-Reşîdu, es-Sâbûru." İsimleri bu şekilde, sâdece Tirmizî (rahımehüllâh) saymıştır. ٨ هُوَاللّٰهُ الَّذ۪ى لٰٓاإِلٰهَ إِلَّاهُوَۚ ... ٧ [سورة الحشر:٥٩/٢٢-٢٣] En güzel İsimler O’nu ta’rif etmektedir. “O, kendisinden başka hiçbir ilâh bulunmayan Allâh’tır…”[3]
S.NO	İSM-İ CELÎL	ANLAMI =MÂNÂSI	TESBÎH NİYETİ	HER GÜN OKUMA ADEDİ
(1)	ALLÂH (C.C.)	Yûce Yaratıcı’nın bütün ilâhî sıfatları kendisinde toplayan “İsm-i A’zâmı”ı, en ulu ismi. Allâh eşi, benzeri, dengi bulunmayan; mekân ve zamândan münezzeh olan; ev­veli ve sonu olmayan; bütün varlıkları yaratan ve yaşatan tek ilâhtır, tek ma’bûddur.	Allâh-ü Te’âlâ’ya yakın olmak için	1000 Defâ
(2)	ER-RAHMÂN	Dünyada bütün mahlûkâta merhamet eden, şefkat gösteren, ihsân eden.	Dünyâ Âhiret Allâh-ü Te’âlâ’nın sevgilisi olmak için	298 Defâ
(3)	ER-RAHÎM	Âhırette, müminlere acıyan, bağışlayan, esirgeyen.	Maddî Mânevî Rızıklar için	258 Defâ
(4)	EL-MELİK	Yaratıcı, kâinâtın sâhibi.	Emir sâhibi olmak ve Maddî Mânevî güçlü olmak için	90 Defâ
(5)	EL-KUDDÛS	Her noksanlıktan uzak.	Günâhlardan kurtulmak ve Kalp Temizliği için	170 Defâ
(6)	ES-SELÂM	Her türlü tehlikelerden selâmete çıkaran.	Korkulan Her Şeyden korunmak için	131 Defâ
(7)	EL-MÜ’MİN	Güven veren, vâ’d-ine güvenilen. Îmân nûrunu veren.	Kötü Hastalıklara düşmemek için	137 Defâ
(8)	EL-MÜHEYMİN	Her şeyi görüp gözeten, her varlığın yaptıklarından haberdâr olan.	Korunmak için	145 Defâ
(9)	EL-AZÎZ	Mutlâk gâlib, karşı gelinemeyen. Yenilmeyen yegâne gâlib.	Düşmanlara gâlip gelmek için	94 Defâ
(10)	EL-CEBBÂR	İrâdesini her durumda yürüten, yaratılmışların hâlini iyileştiren. Dilediğini yapan ve yaptıran.	İstek arzuların hâsıl olması için	206 Defâ
(11)	EL-MÜTEKEBBİR	Azâmet ve yûceliğini (büyüklüğünü) izhâr eden, Büyüklükte eşi yok.	İzzet ve refaha nâil olmak için	662 Defâ
(12)	EL-HÂLİK	Yaratan, yoktan vâr eden. Takdîrine uygun bir şekilde yaratan	İşlerde üzüntü ve sıkıntıdan kurtulmak için	731 Defâ
(13)	EL- BÂRİ	Her şeyi kusursuz yaratan. Bir emsâl olmaksızın canlıları yaratan.	Üşlerinde başarılı ve şöhretli olmak için	214 Defâ
(14)	EL-MÛSÂVVİR	Varlıklara sûret veren, onları birbirinden ayıran özellikte yaratan.	Maksat ve meramına ulaşmak için	336 Defâ
(15)	EL-ĞAFFÂR	Dâimâ affeden, tekrarlanan günâhları bağışlayan.	Bağışlanmak ve günâhlardan korunmak için	1281 Defâ
(16)	EL-KAHHÂR	Yenilmeyen, yegâne gâlib olan.	Zâlimleri kahretmek için	306 Defâ
(17)	EL-VEHHÂB	Karşılıksız ni’metler veren.	Sıkıntısız ve borçsuz bir hayat için	14 Defâ
(18)	EL-RAZZÂK	Bedenlerin ve rûhların gıdâsını yaratıp veren. Her varlığın rızkını veren.	Bol rızklı ömür için	308 Defâ
(19)	EL-FETTÂH	İyilik kapılarını açan, hakemlik yapan.	Maddî ve Mânevî hayırlar için	489 Defâ
(20)	EL-ALÎM	Gizli-açık, geçmiş-gelecek, her şeyi, ezelî ve ebedî ilmi ile çok iyi bilen. Hakkıyla bilen.	İlim zenginliği için	150 Defâ
(21)	EL-KÂBİZ	Rızkı tutan, rızıkları daraltan, canlıların rûhlarını alan.	Zâlimin zulmünden kurtulmak için	903 Defâ
(22)	EL-BÂSİT	Rızkı genişleten, rûhları bedenlerine yayan.	İşlerin büyümesi mal ve paranın bereketi için	72 Defâ
(23)	EL-HÂFİD	Alçaltan, zillete düşüren. Kâfir ve fâcirleri alçaltan.	Kötülüklerden ve belâlardan korunmak için	1481 Defâ
(24)	ER-RÂFİ’	Yûcelten, ‘ızzet ve şeref veren.	İnsanlar arasında ve işinde yükselmek için	351 Defâ
(25)	EL-MUÎZ	Dilediğini ‘azîz eden.	Fakirlikten ve zelillikten korunmak için	117 Defâ
(26)	EL-MÜZİLL	Dilediğini zillete düşüren, alçaltan.	Düşmanları zelîl etmek için	770 Defâ
(27)	ES-SEMİ’	Mükemmel işiten.	Duâların kabûlü için	770
(28)	EL-BASÎR	Gizli açık, her şeyi çok iyi gören.	Acziyetin kalkması için	112
(29)	EL-HAKEM	Mutlâk hâkim, hakkı batıldan ayıran. Son hukmü veren.	Haklı dâvâsını kazanmak için	68 Defâ
(30)	EL-ADL	Mutlâk adâlet sâhibi, aşırılığa meyletmeyen	Adâletli olmak için	104 Defâ
(31)	EL-LATÎF	Lütfeden, her şeye vâkıf.	Dileklerin olması, kısmet ve rızık için	129 Defâ
(32)	EL-HABÎR	Her şeyin iç yüzünden haberdâr olan.	Hâfıza ve idrâkın genişlemeğe için	812 Defâ
(33)	EL-HALÎM	Cezâda, acele etmez, hılm sâhibi. Acele ile ve kızgınlıkla muâmele etmeyen.	Ahlâk ve ilim güzelliği için	88 Defâ
(34)	EL-’AZÎM	Zâtının ve sıfatlarının mâhiyeti anlaşılamayacak kadar ulu.	Sözün te’sirli ve sayılır olması için	1020 Defâ
(35)	EL-ĞAFÛR	Affı, mağfireti bol. Bütün günâhları bağışlayan.	Günâhların affı kötü ahlâkı bırakmak için	1286 Defâ
(36)	EŞ-ŞEKÛR	Az amele, çok sevâb veren.	Tâlihin açıklığı ve bol rızık için	526 Defâ
(37)	EL-’ALİYY	Yûceler yûcesi.	Zilletten kurtulmak ve ilim için	110
(38)	EL-KEBÎR	Büyüklükte benzeri yok.	Hürmet görmek için	232
(39)	EL-HAFÎZ	Koruyup gözeten ve dengede tutan.	Nefsinin ve malının korunması için	998 Defâ
(40)	EL-MUKÎT	Bedenlerin ve rûhların gıdâsını yaratıp veren, bilip gücü yeten ve koruyan, her çeşit rızkı yaratan.	Muhtâc olunan şeyi kazanmak için	550 Defâ
(41)	EL-HASÎB	Kullarına yeten, onları hesâba çeken.	Herkese karşı açık alınlı olmak için	80 Defâ
(42)	EL-CELÎL	Celâl ve azâmet sâhibi olan.	Zâlim ve Zorbayı zelîl etmek için	5329 Defâ
(43)	EL- KERÎM	Keremi bol, karşılıksız veren.	Bol rızık ve rahatlık için	270
(44)	ER-RAKÎB	Her varlığı her ân gözeten. Gözetleyip kontrol eden.	Her işinde Allâh’ın korumasında olmak için	312 Defâ
(45)	EL- MUCÎB	Duâları kabûl eden. Dileklere karşılık veren.	Duâların kabûl olunması için	3025 Defâ
(46)	EL-VÂSİ’	Rahmet ve kudret sâhibi, ilmi ile her şeyi ihâta eden (kuşatan).	Ömüer uzunluğu, rızık genişliği ve sıhhat için	137 Defâ
(47)	EL-HAKÎM	Her şeyi hıkmetle yaratan. Bütün emirleri ve işleri yerli yerinde olan.	İlim ve hikmet sâhibi olmak için	6084 Defâ
(48)	EL- VEDÛD	İyiliği seven, iyilik edene ihsân eden. Sevgiye lâyık olan.	Herkesin sevgisini kazanmak için	400 Defâ
(49)	EL-MECÎD	Zâtı şerefli, ni’meti, ihsânı sonsuz.	İzzet ve şerefin artması için	3249 Defâ
(50)	EL-BÂ’IS	Peygamber gönderen, Ölümden sonra dirilten, ölüleri dirilten.	Kuvvetli ve irâdeli alacaklarını almak için	573 Defâ
(51)	EŞ-ŞEHÎD	Her zamân her yerde her ân hâzır ve nâzır olan.	Şehîd olmak heybetli olmak için	319 Defâ
(52)	EL-HAKK	Varlığı değişmeden duran. Vâr olan, hakkı ortaya çıkaran. Fiilen vâr olan, mevcûdiyeti ve ulûhiyyeti gerçek olan.	Îmânda ibâdette sâbit olup îmânlı ölmek için	108 Defâ
(53)	EL-VEKÎL	Kulların işlerini bitiren.	Allâh’dan her türlü yardım görmek için	66 Defâ
(54)	EL-KAVÎ	Kudreti en üstün ve hiç azalmaz.	Kansızlık ve vücudun güçlü olması için	116 Defâ
(55)	EL-METÎN	Kuvvet ve kudret membâı.	Maddî ve mânevî sağlam olmak için	500 Defâ
(56)	EL-VELİYY	Mü’minleri seven, yardım eden.	Her işinde Allâh’ın yardımı için	2116 Defâ
(57)	EL-HAMÎD	Hamd ve senâya lâyık. Övülmeye lâyık.	Kazancın genişlemeğe için	3844 Defâ
(58)	EL-MUHSÎ	Varlıkların sayısını bilen.	Zekânın kuvvetli olması için	148 Defâ
(59)	EL-MÜBDİ-Ü	Maddesiz, örneksiz yaratan. İlkin yaratan.	Her işte muvaffak olmak için	57 Defâ
(60)	EL-MU’ÎD	Yarattıklarını yok edib, sonra tekrâr diriltecek olan.	Elden kaçanı geriye kazanmak için	124 Defâ
(61)	EL-MUHYÎ	Mahlûklara can veren.	İşlerin başarılı olması için	68 Defâ
(62)	EL-MÜMÎT	Her canlıya ölümü tattıran.	Harama bakmamak ve kötülükleri bırakmak için	490 Defâ
(63)	EL-HAYY	Ezelî ve ebedî bir hayat ile diri olan.	Sözünün te’sîrli olması ve herkesten ta’zîm görmek için	324 Defâ
(64)	EL-KAYYÛM	Zâtı ile kâim olan, mahlûkları varlıkta durduran.	Allâh’ın izniyle isteklerin olması için	156 Defâ
(65)	EL-VÂCİD	Hiçbir şey kendine gizli değil.	Kaybedilen şeyi bulmak için	196 Defâ
(66)	EL-MÂCİD	Keremi, ihsânı bol olan.	Kazancın bolluğu için	48
(67)	EL-VÂHID	Zât, sıfat ve fiillerinde benzeri ve ortağı olmayan, tek olan. Hiçbir değişikliğe uğramadan olduğu gibi devâm eden.	İstediği olur kalbi uyanır aklı nûr olur	3669 Defâ
(68)	ES-SAMED	Hiçbir şeye ihtiyâcı olmayan, herkesin muhtâc olduğu mercî.	Hiçkimseye muhtâc olmamak için	134 Defâ
(69)	EL-KÂDİR	Kudret sâhibi, Her şeye gücü yeten, kudretli.	İstediğini yapmaya güç yetirmek için	305 Defâ
(70)	EL-MUKTEDİR	Dilediği gibi tasarruf eden, her şeyi kolayca yaratan kudret sâhibi.	Her işte başarılı olmak için	744 Defâ
(71)	EL-MUKADDİM	Şerefte birini öne alan.	Dâimâ yükselmek için	184
(72)	EL-MUAHHIR	Dilediklerini te’hîr eden.	Kötü birinin uzaklaştırılması için	847 Defâ
(73)	EL-EVVEL	Varlığının başlangıcı olmayan.	Her hayır işinde birinci olmak için	37 Defâ
(74)	EL-ÂHİR	Ebedî, varlığının sonu olmayan.	Ömrünün uzunluğu için	801
(75)	EZ-ZÂHİR	Yarattıkları ile varlığı açık.	Her meselenin zuhuru için	1106
(76)	EL-BÂTIN	Zâtının görülmesi ve mâhiyetinin bilinmesi açısından gizli. Aklın tasavvurundan örtülü olan.	Mefsi mutma’ın ve kalbi geniş olması için	62 Defâ
(77)	EL-VÂLİ	Bütün kâinâtı idâre eden.	Sözünün tesirli ve insanların sevmesi için	47 Defâ
(78)	EL-MÜTE’ÂLİ	İzzet, şeref ve hükümrânlık bakımından en yûce, aşkın, son derece yûce.	Devletten istediğini elde etmek için	551 Defâ
(79)	EL-BERR	İyilik eden, vâ’dini yerine getiren. İyilik ve ihsânı bol olan.	Her halde iyilik bulmak için	202 Defâ
(80)	ET-TEVVÂB	Tevbeleri kabûl eden.	Tevbelerin kabûlü için	406
(81)	EL-MÜNTEKIM	Âsîlere cezâ veren. Suçları cezâlandıran.	Zulüm ve fenâklıklardan korunmak için	630 Defâ
(82)	EL-AFÜVV	Hiçbir sorumluluk kalmayacak şekilde günâhları affeden.	Rızık bolluğu kalb huzuru için	156 Defâ
(83)	ER-RAÛF	Çok merhamet eden, şefkâtli.	Hiçbir varlıktan zarar görmemek için	287 Defâ
(84)	MÂLİKÜ’L-MÜLK	Mülkün gerçek sâhibi.	Mal ve kazanca zarar gelmemek için	212 Defâ
(85)	ZÜ’L-CELÂL-İ VEL-İKRÂM	Celâl, azâmet, şeref, kemâl ve ikrâm sâhibi.	İşlerin kolaylığı için	1100 Defâ
(86)	EL-MUKSİT	Adâletle hükmeden, mazlumların hakkını alıcı.	Eşlerin arasını düzeltmek için	209 Defâ
(87)	EL-CÂMİ’	Toplayıp düzenleyen, kıyâmet günü hesâba çekmek için mahlûkâtı toplayan.	Küsleri barıştırmak için	114 Defâ
(88)	EL-ĞANİYY	Her şeyden müstağnî, kendi dışındaki her şey O’na muhtâc. İhtiyaçsız.	Büyük servet ve rızık genişliği için	1060 Defâ
(89)	EL-MUĞNÎ	İhtiyaç gören, fazlıyla doyuran.	Geçim genişliği bol rızık için	1100 Defâ
(90)	EL-MÂNİ’	Dilemediklerine mâni’ olan.	Kaza ve beladan uzak olmak için	161 Defâ
(91)	ED-DÂRR	Zarar veren.  Elem, zarar verenleri yaratan.	Zararlı kişinin kahrı için	1001 Defâ
(92)	EN-NÂFİ	Menfaat veren şeyleri yaratan. Fayda veren.	Hastalıktan uzak olmak hasta ise şifa bulmak için	201 Defâ
(93)	EN-NÛR	Âlemleri nûrlandıran, nûr kaynağı, Zâtı açık.	Doğruyu yanlışı görmek ve kalb nurluluğu için	256 Defâ
(94)	EL-HÂDÎ	Yol gösteren, murâda erdiren. Hidâyet veren.	Çocukların itaatkâr olması için	400 Defâ
(95)	EL-BEDÎ’	Eşi ve örneği olmayan, sanatkârâne yaratan. Misâlsiz, örneksiz yaratan.	Allâh’ın yardımına nâil olabilmek için	86 Defâ
(96)	EL-BÂKİ	Varlığının sonu olmayan. Varlığı ebedî olan.	Ömrün uzunluğu sıhhatin iyiliği için	113 Defâ
(97)	EL-VÂRİS	Her şeyin asıl sâhibi olan.	Uzun ömür bol mal rızık ve şeref için	707 Defâ
(98)	ER-RAŞÎD	İrşâda muhtâc olmayan. Bütün işleri isâbetli ve hedefine ulaşıcı, irşâd edici olan.	İçki ve zinâdan kurtulmak ve güzel ahlâk için	514 Defâ
(99)	ES-SABÛR	Çok sabırlı. Cezâ vermede, acele etmez.	Başladığı işi bitirmek için	298 Defâ
CELLE CELÂLÜH: “Azâmeti yûce ve ulu olan” Allâh-ü Te’âlâ hakkında kullanılan ve saygı ifâde eden sözcüklerdir. “Allâh” lafzı ve Allâh (c.c.)’ın İsimlerinden biriyle zikredildiği yerde anlamında bir saygı ifâdesidir. Bunun yerine; CELLE ŞÂNÜHÛ: “Şânı yûce olsun”, veyâ CELLE VE ‘ÂLÂ: “Azâmetli ve yûce olan” ifâdeleri de kullanılmaktadır. Hepsi için “Celâlet ve ululuk ancak Allâh (c.c.)’a mahsûstur.” Diyebiliriz. [4]

“Allâh’ın doksan dokuz ismi vardır. Onları kim ezberlerse cennete girer. Allâh tektir, teki sever.” Diğer rivâyet şöyledir: “Gerçekten Allâh’ın doksan dokuz ismi vardır. Bir müstesnâ yüz isim! Bunları kim sayarsa cennete girer.”[5]

HADÎS-İ ŞERÎF’TE (SÜNENÜ’T-TİRMİZÎ, DE’AVÂT 83, HADÎS NO: 3507) ZİKRİ GEÇEN 99 İSİM ŞUNLARDIR:

 

Allâh, er-Rahmân, er-Rahîm, el-Melik, el-Kuddûs, es-Selâm, el-Mü’min, el-Müheymin, el-Azîz, el-Cebbâr, el-Mütekebbir, el-Hâlık, el-Bâri’, el-Mûsâvvir, el-Gaffâr, el-Kahhâr, el-Vehhâb, er-Rezzâk, el-Fettâh, el-Alîm, el-Kâbıd, el-Bâsıt, el-Hâfıd, er-Râfi, el-Muiz, el-Müzill, el-Basîr, es-Semi’, el-Hakem, el-Adl, el-Lâtîf, el-Habîr, el-Halîm, el-Azîm, el-Gafûr, eş-Şekûr, el-Aliyy, el-Kebîr, el-Hafîz, el-Mukît, el-Hasîb, el-Celîl, el-Kerîm, er-Rakîb, el-Mücîb, el-Vâsi’, el-Hakîm, el-Vedûd, el-Mecîd, el-Bâis, eş-Şehîd, el-Hakk, el-Vekîl, el-Kaviyy, el-Metîn, el-Veliyy, el-Hamîd, el-Muhsî, el-Mübdî, el-Muîd, el-Muhyî, el-Mümît, el-Hayy, el-Kayyûm, el-Vâcid, el-Mâcid, el-Vâhid, es-Samed, el-Kâdir, el-Muktedir, el-Mukaddim, el-Muahhir, el-Evvel, el-Âhir, ez-Zâhir, el-Bâtın, el-Vâli, el-Müteâlî, el-Berr, et-Tevvâb, el-Müntakim, el-Afüvv, er-Raûf, Mâlikü’l-Mülk, Zü’l-Celâli ve’l-İkrâm, el-Muksit, el-Câmi’, el-Ganiyy, el-Muğni, el-Mâni’, ed-Dârr, en-Nâfi’, en-Nûr, el-Hâdi, el-Bedî’, el-Bâkî, el-Vâris, er-Reşîd, es-Sabûr.

ESMÂÜ’L-HÜSNÂ; ANLAM VE MÂHİYETİ

Alimlerin ittifakıyla isimler 99’a münhasır değildir. Kur’ân-ı Kerîm’de isim sîgası hâlinde bulunduğu halde, Tirmizi’nin yukarıda saydığımız meşhûr listesinde görülmeyen vasıflar 27 adettir:

 

YUKARIDAKİ LİSTENİN DIŞINDA, KUR’ÂN-I KERÎM’DEKİ DİĞER İSİMLER:

er-Rabb,  el-İlâh,  el-Muhıyt,  el-Kadîr,  el-Kâfî,  (eş-Şekûr’un yerine) eş-Şâkir,  el-Hakîm,  el- (el-Kahhâr’ın yerine) el-Kâhir, el-Mevlâ, en-Nasıyr, el-Hâlık, el-Melik, el-Kefîl,  el-Hallâk,  el-Ekrem,  el-A’lâ,  el-Mübîn,  el-Hafî,  el-Karîb,  (el-Vâhid’in yerine) el-Ehad, Ğâfiru’z-Zenb,  Şedîdü’l-’Ikâb, Fâtıru’s-Semâvâti Ve’l-Ard, er-Rafîu’d-Derecât, Ğâlib ‘Alâ Emrih,  Kâim ‘Alâ Külli Nefs,  Hayrun Hâfızan.

ALLÂH-Ü TE’ÂLÂ’YA İZÂFE EDİLEN DİĞER BÂZI İSİMLER

ed-Dâim, el-Münevver, es-Sıddîk, el-Vitr, el-Allâm, el-Müdebbir, Zi’t-Tavl, Zü’l-Me’âric, Zü’l-Fadl, el-Hannân,[6] el-Mennân,[7] ed-Deyyân...[8]

 

         Kur’ân-ı Kerîm’de Allâh İsm-i Şerîfi 2800 defâ zikredilmiştir. Allâh isminden sonra Kur’ân’da en çok zikri geçen isim, ‘Rabb’ ismidir. 960 yerde zikredilmektedir. Rabb isminden sonra, Kur’ân-da en çok yer alan isimler ise; ‘Rahmân, Rahîm ve Mâlik’ isimleridir. Fâtiha sûresinde ‘Allâh’ isminden sonra sıra ile zikredilen bu dört İsm-i Şerîfe, Cenâb-ı Hakk’ın Rubûbiyet Sıfatları adı da verilmektedir.

 

         Terbiye etmek, büyütmek, yetiştirmek mânalarını ihtiva eden Rab kelimesinin asıl mânası: “Bir şey’i derece derece yükselterek, gâyesi olan en mükemmele erişinceye kadar kollayan” demektir.

٨ وَلِلّٰهِ الْاَسْمَۤاءُ الْحُسْنٰى فَادْعُوهُ بِهَاۖ وَذَرُوا الَّذ۪ينَ يُلْحِدُونَ ف۪ۤى أَسْمَۤائِه۪ۜ سَيُجْزَوْنَ مَا كَانُوا يَعْمَلُونَ ٧ [سورة الأعراف:٧/١٨٠]

“En güzel isimler Allâh’ındır. O’na o güzel isimleriyle dua edin ve O’nun isimleri hakkında gerçeği çarpıtanları bırakın. Onlar yaptıklarının cezasına çarptırılacaklardır.”[9]

         Esmâü’l-Hüsnâ ile ilgili bu âyette geçen “eğriliğe sapanlar” diye tercüme olunan “yulhıdûn”, genel olarak Allâh’a isim ve vasıf vermekte kayıtsız, lâubâlî kimseleri ifâde eder. İlhâd: Allâh’ı, Kendisini isimlendirmediği, hakkında ne Kur’ân ne de sünnette nass gelmemiş olan bir isimle adlandırmaktır. 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

---

[1]  A’râf Sûresi, 7/180.

[2] Buhârî hadisi bu lafızla tahric etmiştir. Müslim’de “tek” kelimesi yoktur. (Buhârî, De’avât 68; Müslim, Zikr 5, (2677); Tirmizî, De’avât 87, (3502). Kütüb-i Sitte, 7/5-6)

[3] Haşr Sûresi, 59/23.

[4] T.D.V. İslâm Ansiklopedisi 7/271.

[5] Müslim, Zikir 6, hadis no: 2677.

[6] Hannân: Rahmetlerin en latîf cilvesini gösteren, bol-bol rahmet ve mağfiret eden.

[7] Mennân: Hak etmedikleri halde kullarına çeşitli ni’metleri karşılıksız lütfeden, Hak etmedikleri halde kullarına ni’metler lütfeden, yarattıklarını öldükten sonra dirilten.

[8] Deyyân: Herkesin hesâbını en iyi bilen.

[9] A’raf Sûresi, 7/180.