KUR’ÂN-I KERÎM AYETLERİ İLE KONUŞAN KADIN
Tebe-i Tâbiînin ileri gelenlerinden Muhaddis, Zâhid, Fâkih neslinden Ebû Abdurrahman Abdullah bin Mübarek hazretleri anlatıyor:
Bir gün beytullah’ı haccetmek ve Hz. Peygamberin Kabr-i Şerî’i'ni ziyâret maksadıyla çıkmıştım. Irak-Suriye topraklarından geçerken yolda bir karartı gördüm. Biraz yaklaşınca baktım ki, üzerinde yünden bir elbise, başında yünden bir örtü bulunan yaşlı yalnız bir kadına rastladım. Kendisine selâm verdim; --- Kadın:
سَلاٰمٌ قَوْلاً مِنْ رَبٍّ رَح۪يمٍ سورة يس٧٥٨٨
Diyerek selâmımı aldı. --- Buralarda ne yapıyorsun? diye sordum. --- Kadın:
مَنْ يُضْلِلِ اللّٰهُ فَلاَ هَادِىَ لَهُ ط ... سورة الاعراف٧١٨٦٨
“Allah, kimi saptırırsa artık onu doğru yola iletecek kimse yoktur...“ [2]
Anladım ki, yolunu kaybetmiş kadıncağız, onun için buralarda kalmış.
--- Nereye gitmek istiyorsun ? dedim. --- Kadın:
سُبْحَانَ الَّذ۪ى اَسْرٰى بِعَبْدِه۪ لَيْلًا مِنَ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ اِلٰى الْمَسْجِدِ الْاَقْصَاالَّذ۪ى بَارَكْنَا ...
... حَوْلَهُ لِنُرِيَهُ مِنْ اٰيَاتِنَا ط... سورة الاسراء٧١٨
“Kendisine âyetlerimizden bir kısmını gösterelim diye kulunu (Muhammed’i) bir gece Mescid-i Haram’dan çevresini bereketlendirdiğimiz Mescid-i Aksa’ya götüren Allah’ın şanı yücedir...” [3]
Âyetiyle karşılık verdi. Anladım ki, geçtiğimiz hacc mevsiminde haccını tamamlamış, Kudüs’e gitmek istiyor.
--- Ne zamandan beri böyle yolunu kaybettin? dedim. --- Kadın:
... ثَلٰثَ لَيَالٍ ... سورة المريم٧١٠٨
“... (üç gün) üç gece ...” dedi. [4]
--- Yanında yiyecek bir şey göremiyorum dedim. --- Kadın:
وَالَّذ۪ى هُوَ يُطْعِمُن۪ى وَيَسْق۪ينِ لا سورة الشعراء٧٧٩٨
“O, bana yediren ve içirendir.” [5]
Âyetiyle karşılık verdi. Anladım ki Bâb-ı Tevekküldedir. --- Ne ile abdest alıyorsun ? dedim.
فَلَمْ تَجِدُوا مَآءً فَتَيَمَّمُوا صَع۪يدًا طَيِّبًا... سورة انساء ٧٤٣٨...
“...Eğer su bulamazsanız o zaman temiz bir toprağa yönelip, (niyet ederek onunla) yüzlerinizi ve ellerinizi meshedin (Teyemmüm edin) ...” [6]
Diyerek teyemmüm ediyorum demek istedi. --- Ben, yanımda yiyecek var, versem yermisin ? dedim. --- Kadın:
... ثُمَّ اَتِمُّوا الصِّيَامَ اِلٰى الَّيْلِ ... سورة البقرة ٧١٨٧٨
“... Sonra da akşama kadar orucu tam tutun...” [7]
Anladım ki oruçludur. --- İyi de Ramazan’da değiliz, dedim.
... وَمَنْ تَطَوَّعَ خَيْرًافَاِنَّ اللّٰهَ شَاكِرٌعَل۪يمٌ ...سورة البقرة٧١٥٨٨
“...Her kim de gönlünden koparak bir hayır işlerse, şüphesiz Allah onu bilir, karşılığını verir...” [8]
Âyetiyle nâfile oruç tuttuğunu anlatmak istedi. --- Yolculukta iftar (Oruç tutmamak) mübahtır, dedim.
وَاَنْ تَصُومُواخَيْرٌلَكُمْاِنْ كُنْتُمْ تَعْلَمُونَ ... سورة البقرة ٧١٨٤٨
“... Eğer bilirseniz oruç tutmanız sizin için daha hayırlıdır...” [9]
--- Neden benim konuştuğum gibi benimle konuşmuyorsun ? (da hep Âyet’le konuşuyorsun) dedim. --- Kadın:
مَايَلْفِظُ مِنْ قَوْلٍ اِلَّا لَدَيْهِ رَق۪يبٌ عَت۪يدٌ ... سورة ق ٧١٨٨
“İnsan hiçbir söz söylemez ki onun yanında (yaptıklarını) gözetleyen (ve kaydeden) hazır bir melek bulunmasın ...” [10]
Diyerek MÂ LÂ-YA’NÎ [11]den kaçındığını belirtti. --- Kimlerdensin? diye sordum.
وَلَا تَقْفُ مَالَيْسَ لَكَ بِه۪ عِلْمٌ اِنَّ السَّمْعَوَالْبَصَرَوَالْفُؤٰادَ كُلُّ اُولَٓئِكَ كَانَ عَنْهُ مَسْؤُلًا ... سورة الاسراء٧٣٦٨
“Hakkında kesin bilgi sahibi olmadığın şeyin peşine düşme. Çünkü kulak, göz ve kalp, bunların hepsi ondan sorumludur...” [12]
Âyetiyle karşılık vererek suâlime ta’rizde bulundu.[13] --- Hata ettim, beni hoş görünüz diyerek kendisinden özür dileyip hakkını helâl et. dediğimde -- Kadın:
... لَا تَثْر۪يبَ عَلَيْكُمُ الْيَوْمَ ط يَغْفِرُ اللّٰهُ لَكُمْ وَهُوَ اَرْحَمُ الرَّاحِم۪ينَ ... سورة اليوسف٧٩٢٨
“... Bugün size kınama yok. Allah sizi bağışlasın. O, merhametlilerin en merhametlisidir...” [14]
Diyerek beni teselli etti. --- Seni kendi deveme bindirerek kâfilene yetiştirsem olur mu ? dedim.
... وَمَا تَفْعَلُوا مِنْ خَيْرٍ يَعْلَمْهُ اللّٰهُ ... سورة البقرة ٧١٩٧٨
“... Siz ne hayır yaparsanız, Allah onu bilir...” [15]
Âyet-i Kerîme, ile memnûniyetini bildirdi. Bindirmek için devemi çöktürdüğümde, --- Kadın:
قُلْ لِلْمُؤْمِن۪ينَ يَغُضُّوا مِنْ اَبْصَارِهِمْ ... سورة النور ٧٣٠٨
“Mü’min erkeklere söyle, gözlerini haramdan sakınsınlar...” [16]
Âyetiyle kendisine bakmamamı istedi. Bende ondan gözümü çevirdim. Bininiz dedim. Kadıncağız binmek isteyince, deve hareket etti, elbisesi yırtıldı. Bunun üzerine; --- Kadın:
وَمَآ اَصَابَكُمْ مِنْ مُص۪يبَةٍ فَبِمَا كَسَبَتْ اَيْد۪يكُمْ ... سورة الشورى٧٣٠٨
“Başınıza her ne musibet gelirse, kendi yaptıklarınız yüzündendir...” [17]
--- Sabrediniz darlanmayınız, ben deveyi bağlayayım! dedim.
فَفَهَّمْنَاهَا سُلَيْمٰنَ وَكُلًّا اٰتَيْنَا حُكْمًا وَعِلْمًاز ... سورة الانبياء٧١٩٧٨
“Biz hüküm vermeyi Süleyman’a kavratmıştık. Zaten her birine hükümranlık ve ilim vermiştik...” ( “Bu hususta Süleyman’ı anlayışlı ve daha isabetli davranır kıldık...” ) [18]
Âyetini okuyarak, devemi yönlendirme konusunda benim daha başarılı olduğumu kasdetti. Memnûniyetini bildirdi. Bende devemi çöktürdüm bininiz dedim. Deveye bindi ve --- Kadın:
... سُبْحَانَ الَّذ۪ى سَخَّرَ لَنَا هٰذَا وَمَا كُنَّا لَهُ مُقْرِن۪ينَلا وَاِنَّآ اِلٰى رَبِّنَا لَمُنْقَلِبُونَ ... سورة الزخروف ٧١٩٧٨
“ ... Bunu hizmetimize veren Allah’ın şanı yücedir. Bunlara bizim gücümüz yetmezdi. Şüphesiz biz Rabbimize döneceğiz” diyesiniz diye sizin için bindiğiniz gemileri ve hayvanları yaratandır...” [19]
Devenin yularını tutup, hızlı hızlı yürümeye başladım. --- Kadın:
وَاقْصِدْ ف۪ى مَشْيِكَ وَاغْضُضْ مِنْ صَوْتِكَ ج اِنَّ اَنْكَرَ الْاَصْوَاتِ لَصَوْتُ الْحَم۪يرِط سورة القمان ٧١٩٨
“Yürüyüşünde tabiî ol. Sesini alçalt. Çünkü seslerin en çirkini, şüphesiz eşeklerin sesidir!” [20]
Mukabelesinde bulundu. Bende hemen yavaşladım ve yürürken şiir okumaya başladım. Bunun üzerine; --- Kadın:
... فَاقْرَؤُا۫ مَاتَيَسَّرَ مِنَ الْقُرْاٰ نِ ط ... سورة المزمل ٧٢٠٨
“... O hâlde, Kur’an'dan kolayınıza geleni okuyun...” [21]
Size çok hayır verilmiş, diyerek Hüsn-i Mevîza’sını îmâ ettim. Şiir okumak haram değil ki! dedim. --- Kadın:
... وَمَا يَذَّكَّرُ اِلَّا اُولُوا الْاَلْبَابِ ... سورة البقرة ٧٢٦٩٨
“... Bunu ancak akıl sahipleri anlar....” [22]
Cevabını verdi. Bir süre gittik; sonra evli olup olmadığını sordum. --- Kadın:
يَآ اَيُّهَا الَّذ۪ينَ اٰمَنُوا لَا تَسْئَلُوا عَنْ اَشْيَآءَ. اِنْ تُبْدَ لَكُمْ تَسُؤْكُمْ ج ... سورة المائدة ٧١٠١٨
“Ey iman edenler! Size açıklandığı takdirde, sizi üzecek olan şeylere dair soru sormayın...” [23]
Âyet-i Kerîme’yi okuyarak hiç sorma demek istedi. Bende sustum, tâ ki kafilesine ulaştık ve işte kafile senin onun içinde kimsen var mı? dedim. --- Kadın:
اَلْمَالُ وَالْبَنُونَ ز۪ينَةُ الْحَيٰوةِ الدُّنْيَا ج... سورة الكهف ٧٤٦٨
“Mallar ve evlatlar, dünya hayatının süsüdür...” [24]
Anladım ki kafilede oğulları var. Kafiledeki görevlerini sordum. --- Kadın:
وَعَلَامَاتٍ ط وَبِالنَّجْمِ هُمْ يَهْتَدُونَ سورة النحل ٧١٦٨
“Ve nice işaretler meydana getirdi. İnsanlar yıldızlarla da yollarını bulurlar.” [25]
Diyerek oğullarının kervana kılavuzluk ettiklerini îmâ etti. İsimlerini sordum. --- Kadın:
... وَاتَّخَذَ اللّٰهُ اِبْرٰه۪يمَ خَل۪يلًا سورة النساء٧١٢٥٨
... وَكَلَّمَ اللّٰهُ مُوسٰى تَكْل۪يمًا ج سورة النساء٧١٦٤٨
يَا يَحْيَى خُذِ الْكِتَابَ بِقُوَّةٍ ط... سورة المريم ٧١٢٨
“... Allah, İbrahim’i dost edindi.” [26]
“... Allah, Mûsa ile de doğrudan konuştu.” [27]
“Ey Yahya, kitaba sımsıkı sarıl...” [28]
Âyetlerini okuyarak, İbrâhîm, Mûsâ ve Yahyâ adında üç oğlu olduğunu anlatmak istedi. Bunun üzerine ben;
--- Ey İbrahim ! ey Mûsâ ! ey Yahyâ ! diye kafileye seslendim. Birde baktım ki nur yüzlü, ay gibi üç delikanlı; --- Buyur ! diye çıkageldiler. Oturduklarında, --- Anneleri:
... فَابْعَثُوا اَحَدَكُمْ بِوَرِقِكُمْ هٰذِه۪ٓ اِلَى الْمَد۪ينَةِ فَلْيَنْظُرْ اَيُّهَآ اَزْكٰى طَعَامًا فَلْيَاْتِكُمْ بِرِزْقٍ مِنْهُ ... سورة الكهف ٧١٩٨
“... Şimdi siz birinizi şu gümüş para ile kente gönderin de baksın; (şehir halkından) hangisinin yiyeceği daha temiz ve lezzetli ise ondan size bir rızık getirsin ...” [29]
İçlerinden biri hemen gidip yiyecek satın aldı geldi. Önüme koydular. --- Kadın:
كُلُوا وَاشْرَبُوا هَن۪يٓئًا بِمَآ اَسْلَفْتُمْ فِى الْاَيَّامِ الْخَالِيَةِ سورة الحاقة٧٢٤٨
“(Onlara şöyle denir:) “Geçmiş günlerde yaptıklarınıza karşılık, afiyetle yiyin, için.” [30]
Bununla beni mükâfaatlandırmak ve ikrâmda bulunmak istedi. Bende onlara: --- Annenizin bu durumunu bana söylemezseniz bu yemekten yemem! dedim.
--- Delikanlılar: --- Bu bizim Annemiz dediler, Ağzından Cenab-ı Allah’ın gazabını çekecek yanlış bir söz çıkar korkusuyla kırk yıldır böyle sadece Kur’ân’la konuşur. Dediler.
--- Ben bu kadının, bu durumuna son derece hayret ettim. Ve dedim ki:
ذٰلِكَ فَضْلُ اللّٰهِ يُؤْت۪يهِ مَنْ يَشَآءُوَاللّٰهُ ذُو الْفَضْلِ الْعَظ۪يمِ سورة الجمعة٧٤٨
[11] [11] MÂ-LÂ-YA’NÎ :Dünyâ ve âhirete faydası olmayan iş, boş söz, lüzumsuz şey. Allahü teâlânın, bir kulunu sevmemesinin alâmeti, onun mâlâya'nî ile vakit geçirmesidir. (Hadîs-i şerîf-Mektûbât-ı Rabbânî) Bir kimsenin müslümanlığının güzelliği, mâlâya'nîden kaçması ve lüzûmlu şeyleri yapması ile anlaşılır. (Hadîs-i şerîf-Mektûbât-ı Rabbânî) Ben bu mertebeye; doğru söz söylemek, emânete riâyet etmek ve mâlâya'nîyi terk etmekle ulaştım. (Lokman Hakîm) Câbir bin Sümre buyurdu ki: "Resûlullah sallallahü aleyhi ve sellem az konuşurdu. Lüzumlu olduğu zaman veya bir şey sorulunca söylerdi." Bundan anlaşılıyor ki, her müslümanın
mâlâya'nî, faydasız şey söylememesi, susması lâzımdır. (Muhammed Rebhâmî) Bir kimse, ibâdetlerini ihlâs ile (sırf Allah için) yaparsa, Allahü teâlâ da, ona mâlâya'nîden kurtulmak nîmetini ihsân eder. (Cüneyd-i Bağdâdî) Îtikâdı (inancı) düzeltmeden önce ahkâm-ı şer'iyyeyi (helâli, haramı, farzı, vâcibi) öğrenmenin hiç faydası olmaz. Bu ikisi birlikte düzeltilmedikçe de, ibâdetlerin faydası yoktur. Bu üçü birlikte yapılmadıkça, kalbin tasfiyesi (temizlenmesi) ve nefs in tezkiyesi (süslenmesi) hiç yapılamaz. Bu dört temel vazîfe, yardımcıları ve tamamlayıcıları ile birlikte yapılmalıdır. Meselâ, farzlar, sünnetleri ile birlikte yapılmalıdır. Farzların yardımcısı ve tamamlayıcısı, sünnetlerdir. Bunlardan biri yapılmadıkça, geriye kalan her şey lüzumsuz ve faydasızdır. Böyle lüzumsuz şeylere mâlâya'nî denir. Bir farzı yapmayıp, bunun yerine, nâfile ibâdet yapmak, mâlâya'nî ile vakit geçirmek olur. (İmâm-ı Rabbânî)
[13] Ta’riz: Üstü kapalı, kinâye yollu söyleme, söz dokundurma, iğneleme.( Bu konuda bilgin yok âilemi söylesem de tanımazsın. Demek istedi.)
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder